Toen ik jaren geleden voor het eerst een grote zaal mensen moest toespreken, moest ik diepgewortelde faalangst overwinnen. Wat mij hielp, was de wijze raad van een presentatiecoach. "Probeer niet om de hele zaal aan te kijken, dan gaan je ogen heen en weer schieten en het lukt toch niet om iedereen persoonlijk in de ogen te zien." In plaats daarvan adviseerde hij om tijdens de eerste minuut op het podium drie mensen eruit te pikken en mijn verhaal uitsluitend tegen deze drie te vertellen. "Het maakt je verhaal persoonlijk, zij zijn vereerd dat je hen aankijkt en de rest merkt het toch niet" vertelde de coach die deze tip volgens eigen zeggen had van Youp van 't Hek. 

Daarnaast paste ik een heel effectieve remedie tegen blokkade angst en bibberknieën toe. Luttele minuten voordat ik het podium op moest, beeldde ik mezelf in dat ik een jas aantrok. De jas van diegene die ik op het podium wilde zijn. Ik stapte figuurlijk in een paar andere schoenen. De schoenen die hoorden bij de rol die ik op het podium wilde spelen. Want ja, het is niet meer dan een rol die je op dat moment speelt. Die wetenschap relativeert en geeft kracht. 

"All the world’s a stage” zei Shakespeare al. We spelen allemaal verschillende rollen. De jas die je aantrekt op je werk is een andere jas van opvoedende ouder tegen je kind. We hebben een kast vol in vele uitvoeringen. De donkerblauwe zakelijke jas, de warme oranje meelevende jas of de flitsende feestjas... we spelen wat af op een dag. 

Slechts op enkele momenten dragen we helemaal geen jas. Dan zijn we volkomen authentiek en die momenten hebben we nodig om te ontspannen. Al dat verkleden is namelijk behoorlijk vermoeiend. 

Natuurlijk is het functioneel om af en toe een rol te spelen en de daarbij behorende houding aan te nemen. Zolang je maar beseft dat het niet meer is dan dat. Veel mensen gaan, al dan niet bewust, zo op in hun rol dat ze niet eens meer weten wie er nu eigenlijk onder die laag bescherming zit. In situaties waar je niet hoeft te voldoen aan normen en verwachtingen voel je je vrij. Dan hoef je niet na te denken over hoe je overkomt en kun je gewoon jezelf zijn. Zonder jas is het wennen, maar ook heerlijk bevrijdend. 

Welke jassen heb jij eigenlijk in je kast hangen? En wie zit er onder? 

P.S. mocht je zin hebben om zonder jas buiten te spelen en helemaal jezelf te kunnen zijn, overweeg dan om mee te gaan met onze retraitereis in oktober 2021. Een prachtige week in Marokko, in de bergen en in de woestijn. Zonder jas, zonder last.