Het klinkt paradoxaal maar van rust wordt de 21eeuwse mens onrustig. We snakken in ons drukke leven soms naar rust en stilte maar we kunnen er ons toch moeilijk aan overgeven.

Verveling lijkt onze grootste angst. Mensen die bekend zijn met meditatie en stilte weten dat je even door zo’n prikkelloze periode moet om daarna weldadige rust te ervaren. “Alsof je moet afkicken van een hardnekkige verslaving”. Naast een gevoel van rust blijken er verrassende fysieke neveneffecten op te treden. Neurologen legden proefpersonen in de MRI scanner en zagen dat een brein dat niets te doen heeft overschakelt op dagdromen en introspectie. Er is geen inspanning nodig waardoor je concentratievermogen zich kan herstellen. Je concentratie werkt als een spier die overbelast kan raken en dus af en toe rust nodig heeft. Spierpijn in je hoofd - het kan.

Bovendien word je er vindingrijker van, zo blijkt uit recent Amerikaans onderzoek. In een test werd proefpersonen gevraagd langdurig stukken uit het telefoonboek over te schrijven waarna ze - tot op het bot verveeld - een creativiteitstest deden. Ze bleken moeiteloos in staat creatieve oplossingen te bedenken voor uiteenlopende problemen, veel beter dan de controlegroep niet-verveelde personen. “Je brein kan dus op verrassende gedachten komen zolang het maar de kans krijgt om af en toe af te dwalen” concludeert de onderzoeksleider.

De ene mens kan van nature beter tegen verveling dan de ander. Mensen die moeilijk kunnen omgaan met saaiheid verliezen zich vaker in drugsgebruik, excessief hard werken, dwangmatig sporten of overmatig eten. Het is dan ook goed om te weten waar jouw behoefte aan prikkels vandaan komt. Hoort het bij jou, heb je het nodig als compensatie voor je drukke bestaan of houdt je het in stand met een overprikkelde manier van leven?

Vervelen kun je leren.  Even wachten op het station? Grijp niet meteen naar de smartphone maar laat je ogen dwalen. Kijk, luister en wees je bewust van je omgeving. Dat is ook nog eens veel beter voor je gezichtsvermogen dan turen op een klein beeldschermpje. Sta in de file, zit in de wachtkamer en wacht. Aanschouw de opkomende neiging om muziek te luisteren, een tijdschrift of de telefoon te pakken. “Het is de kunst om de lege momenten niet op te vullen” zegt Tanja Hoetjer in het boek ‘Wat stilte met je doet’. Die kunst lijken we niet meer machtig maar kunnen we gelukkig elke dag nog aanleren. 

Het zal even wennen zijn maar als je er in slaagt om te genieten van saaiheid en verveling, is je brein je dankbaar. De spier mag ontspannen. En je wordt rustig van de rust in jezelf.