Emoties zijn rare dingen

30 november 2017

Bij ons in het Westen althans. We gaan er het liefst gedoseerd mee om. Is je moeder doodgegaan dan past een stille traan bij de begrafenis. Beheerst verdriet, geen strak gezicht - want dat is te kil - maar ook zeker geen hysterische taferelen. Emoties van BN-ers vinden we wel weer mooi. De tranen van Màxima bij haar huwelijk, de zucht-vol-verdriet van Beatrix, de angst in de ogen van een politicus die belaagd wordt, voor de TV smullen we ervan.

Zolang het maar op afstand blijft.

Ook over emotionele sporters hebben we als zelfbenoemde vakjury een oordeel; ze moeten wel in het plaatje van toelaatbaarheid passen. Huilen en woede mag, maar met mate. Het liefst zouden we emoties in kleine hoeveelheden gebruiken. Doet u mij maar een flesje verdriet, en vooruit.. ook een halve liter boosheid erbij, kan nooit kwaad. Nee dank u, liever geen kilo angst vandaag. Die zit al een jaar in mijn tas en die laat ik daar liever.En dat terwijl emoties ons enorm kunnen helpen. Ze zijn het nieuwe powerfood. Omega-3 voor persoonlijke ontwikkeling, zeg maar.

Pure emoties wijzen je de weg naar je diepere lagen en helpen je onbewust gedrag te duiden. Ze zijn de richtingaanwijzers voor vooruitgang.

Erben Wennemars zei het deze week heel mooi op de radio: "rauwe teleurstelling bij een topsporter is het mooiste dat er is." Natuurlijk is het verschrikkelijk als je tot op de bodem gaat en je wordt na vier jaar keihard trainen na 20 seconden gevloerd. Maar laat het er zijn en zet het in als kracht. Wennemars illustreerde het met een eigen voorbeeld. "Toen ik op de Spelen in 2002 vijfde werd zat ik alleen in het stadion; iedereen zich verdrong om mijn winnende sportvrienden. Die eenzaamheid voelde verschrikkelijk. De teleurstelling. Het rauwe verdriet. Maar dat vreselijke gevoel heeft er wel voor gezorgd dat ik een jaar later wereldkampioen werd!"Ook als niet-topsporter kun je emoties als powerfood inzetten.Dit begint met de erkenning dat er emoties zijn. Dat ze erbij horen en dat ze je iets vertellen. Beseffen dat er vanaf de bodem van de put mooie dingen ontstaan. Alleen zitten we daar liever niet. We buigen ons graag over de rand en kijken naar de bodem, voldaan dat we erboven staan en met medelijden naar de mensen die daar wel zitten.

De meesten van ons belanden op die bodem door een externe gebeurtenis, echtscheiding, verlies van dierbaren of werk, en weten niet hoe snel ze er weer uit moeten klimmen. Anderen zoeken de bodem van de put bewust op, bijvoorbeeld in therapeutische vormen of door een retraite te ondergaan. De stilte en afzondering, het ontbreken van elke vorm van afleiding zorgt namelijk dat je niet aan je emoties kunt ontsnappen.Het is prachtig om te horen wat mensen meemaken tijdens een retraite.

Het ondergaan van emoties in plaats van te ontvluchten maakt je sterker. Het maakt je bewuster van jezelf en je diepere lagen. "Ik ben langs de pijn gegaan en heb geleerd mijn onvolmaaktheid te accepteren in plaats van er weg van te blijven" zegt iemand. Een ander, naar eigen zeggen rationeel ingesteld, zegt "het was een opluchting om mijn tranen de vrije loop te mogen en kunnen laten".